Imatges de pàgina
PDF
EPUB

saeculis conperimus. Unde tamen ista volgo infixa sit fama 81 in tantum ut in maledictis versipellis habeat, indicabitur. Euanthes inter auctores Graeciae non spretus tradit Arcadas scribere ex gente Anthi cuiusdam sorte familiae lectum ad stagnum quoddam regionis eius duci vestituque in quercu suspenso tranare atque abire in deserta transfigurarique in lupum et cum ceteris eiusdem generis congregari per annos novem; quo in tempore si homine se abstinuerit, reverti ad idem stagnum et cum tranaverit effigiem recuperare, ad pristinum habitum addito novem annorum senio. Id quoque 82 Fabius, eandem recipere vestem. Mirum est, quo procedat Graeca credulitas! Nullum tam inpudens mendacium est ut teste careat. Itaque Agriopas qui Olympionicas scripsit narrat Demaenetum Parrasium in sacrificio, quod Arcades Iovi Lycaeo humana etiamtum hostia faciebant, inmolati pueri exta degustasse et in lupum se convertisse, eundem decumo anno restitutum athleticae certasse in pugilatu victoremque Olympia reversum. Quin et caudae huius animalis 83 creditur volgo inesse amatorium virus exiguo in villo eumque cum capiatur abici nec idem pollere nisi viventi dereptum; dies quibus coeat toto anno non amplius duodecim; eundem in fame vesci terra; inter auguria, ad dexteram 84 conmeantium praeciso itinere, si pleno id ore fecerit, nul

§ 81. Unde, om. d. Ceterum totum hunc locum depravatissimum censet Bōttiger. kleine Schr. 1, 141. tam, d1. sunt, Rod. in, omitt. Rd. maledictis in, O. habeat, Rd. abeat, O. habeant, K. Anthi, O. Anti, RTd. Antaei, B. cuiusdam familiaque electum, K. tranare, R. transnatare, T dz. abtenuerit, R. tranaverit, R. transnataverit, Tdy. reciperare, R. recipere, dẞy.

quam, K.

--

--

recuperare, R2r.

se, ⚫

§ 82. falsius vel additur vel Addit quoque fabulis, Hard. in fabulis, Gesner. chrestom. p. 312. Addit quoque fabulosius, Pellicer., cui de extrema voce assentior, ita ut haec verba superioribus connectantur. Nomen Fabius plurimis nominibus offendit. Itaque, Kd. Ita, STr. Om. R. Agriopas, codd. Gel. //acopas, R. copas, TKdr. Olympionicas, Rr. Olympionica, TKd. Damarchum, Pint. Demarchum, Böttiger. 1. 1. p. 142. Sumpsit haec Plin. ex Varrone apud August. de civ. dei 18, 17. etiamtum hostia, R. etiam cum hostia, r. etiam hostia cum, d. etiam hostia tum, T. faciebat, Rd. ROTdr. Pronomen omitt. codd. Gel., B. athletice, Hard. gilatu, codd. Gel. restituisset in pugilatu, ROTd. restitisse in pugilatu, Kr. victoremque Olympia, Br. victoremque victoria Olympia, ROTKdr. restitutum, athletico certamine in pugilatu victorem Olympüs reversum, Dalec. At ciectis codicum dittographiis ortaque hinc interpolatione scribendum: restitutum athleticae in pugilatu victoremque Olympia reversum sc. esse. $83. qui capiantur abücere, r. Vid. Solin. 2, 36. αβγ.

certasse in pu

dereptum, R. direptum,

in fame, om. d'. Vid. Aristot. hist. anim. 8, 5. p. 594a 26.

lum ominum praestantius. Sunt in eo genere qui cervarii vocantur, qualem e Gallia in Pompei Magni harena spectatum diximus. Huic quamvis in fame mandenti, si respexerit, oblivionem cibi subrepere aiunt digressumque quaerere aliud.

XXIII. 35. Quod ad serpentis attinet, volgatum est co- 85 lorem eius plerasque terrae habere in qua occultentur; innumera esse genera; cerastis corpore eminere cornicula saepe quadrigemina, quorum motu, reliquo corpore occultato, sollicitent ad se avis; geminum caput amphisbaenae hoc est et a cauda, tamquam parum esset uno ore fundi venenum; aliis squamam esse, aliis picturas, omnibus exitiale virus; iaculum ex arborum ramis vibrari nec pedibus tantum pa- 86 vendas serpentis sed et missili volare tormento; colla aspidum intumescere nullo ictu remedio praeterquam si confestim partes contactae amputentur. Unus huic tam pestifero animali sensus vel potius adfectus est. Coniugia ferme vagantur nec nisi cum pari vita est; itaque alterutra interempta incredibilis ultionis alteri cura; sequitur interfectorem 87 unumque eum in quantolibet populi agmine notitia quadam infestat, perrumpit omnis difficultatis, permeat spatia nec nisi amnibus arcetur aut praeceleri fuga. Non est fateri, rerum natura largius mala an remedia genuerit. Iam primum hebetes oculos huic malo dedit eosque non in fronte adverso cernere sed in temporibus ; itaque excitatur

plerasque, ROSTdr

§ 84. id ore, Rd. odore, r. in odore, B. ominum, Barbar. d. hominum, RØST (codd. Salmas. exerc. p. 61. b. D.) omnium, P. homini vel omnino, Pint. quale Gallia, R. quales in Gallia, d. diximus § 70. respexerit, Ꭱ Ꮎ Ꭲd (Rob.) respexit, B. Vid. Solin. 2, 37. subrepere, Rødr. surripere, Rob. ß. § 85. pertinet, d. eius, ROSTdr (Rob.) Om. ß. (Rob.) plerosque, B. terrae, Pint. Rødr (Rob.) terras, ST. ROSTdr (Rob.) qua, B. earum plerasque terrarum in quas, K. (Rob.) Cerasti, R. Vid. Solin. 27, 28. imminere, Rob. (Rob.) occulto, Td. caput, Rob. capitum, Rd. et a cauda, ROTd. et ad caput et ad caudam, codd. Salmas. exerc. p. 240. a. D., Rob. B. r (Rob.) quam, Rd'. in quam, d2. squamas, Br.

in qua,

Cerastes, R2d occultato, R

squamam,

§ 86. pavendas, Or (Rob.) pavenda, R'. pavendi, R2Td. cavendas, B. ictu, R. ictus, dẞy. Vid. ad 35, 20. animalis, R. Coniugia, RTd (Rob.) Coniuga, B. pari, ROTd. compari, r (Rob.) compare, ß. ultionis alteri, Rd. alteri ultionis, Br.

[ocr errors]
[ocr errors]

§ 87. sequitur, Rd. sequitur fere, T. Persequitur, Pr. permaneat, R. hebetes, R (Rob.) hebetatos, Td. adverso, Rd (codd. Salmas. exerc. p. 243. b. F.) er adverso, codd. Gel. ß. aut ex adverso, K. cernere, d. cerneret, R (codd. Salmas.) Plin. videtur scripsisse non ut in fr. adv. cernerent i. e. oculosque tales ut rel.

pede saepius quam visu; bellum cum ichneumone.

XXIV. deinde internecinum

36. Notum est animal hac gloria maxume in eadem natum 88 Aegypto. Mergit se limo saepius siccatque sole; mox ubi pluribus eodem modo se coriis loricavit in dimicationem pergit; in ea caudam attollens ictus inritos aversus excipit, donec obliquo capite speculatus invadat in faucis; nec hoc contentus aliud haud mitius debellat animal.

XXV. 37. Crocodilum habet Nilus quadripes malum et 89 terra pariter ac flumine infestum. Unum hoc animal terrestre linguae usu caret, unum superiore mobili maxilla inprimit morsum alias terribilem, pectinatim stipante se dentium serie. Magnitudine excedit plerumque duodeviginti cubita. Parit ova quanta anseres eaque extra eum locum semper incubat praedivinatione quadam, ad quem summo auctu eo anno egressurus est Nilus. Nec aliud animal ex minore origine in maiorem crescit magnitudinem. Et unguibus autem armatus est contra omnis ictus cute invicta. Dies in terra 90 agit, noctis in aqua, teporis utrumque ratione. Hunc saturum cibo piscium et semper esculento ore in litore somno datum parva avis quae trochilos ibi vocatur, rex avium in Italia, invitat ad hiandum pabuli sui gratia, os primum eius adsultim repurgans, mox dentis et intus faucis quoque ad

pede saepius, Hard. sed saepius, ROTdr (codd. Salmas.) sed saepe ius, Rigalt. ap. Salmas. sed saepius auditu, Rob. saepius auditu, B. itaque ex auditu sentit citius, Salmas. Neque haec neque Harduini coniectura apta est; Plin. scripsisse videtur strepitu saepius, quod a codicum scriptura propius abest. deinde, ROTd (codd. Salmas.) Deinde habet, B.

§ 88. cophis, Rd. Ceterum v. Aristot. hist. anim. 9, 6. p. 612a 15. cauda se attollens, r (Rob.) avertens, d'. haud, om. d'.

§ 89. Crocodillum, Rd (uterque semper.) Vid. Solin. 32, 22. quadripes, R'. terribilem, Hard. terribile, Rd (Rob.) duodeviginti rel., v. Aristot. hist. anim. 5, 33. p. 558a 18. quanta anseres, Rob. qua transare////, R'. quae transarenas, R2. quae transferens, Td. quanta anseris, Salmas. exerc. p. 314. a. F. eaque, d (Rob.) aque, R. locum transferens semper, K. quadam, Rd. tamen, T. ad quem, R. atque, d. auctu, R. actu, dr (Rob.) - eodem, Rob. egressurus, Td (codd. Salmas., Robert.) aegressurus, R2. aegessurus, R'. accessurus, Br. minore, R. minori, dẞr. autem, Rd (Rob.) hic, ẞr. Vid. ad 2, 125.

--

-

§ 90. teporis, Barbar., Rob. temporis, Rdr. Vid. Aristot. hist. anim. 2, 10. p. 503 a 13. utrumque, om. d'. trochilos, vid. Herodot. 2, 68. et Aristot. 1. 1. 9, 6. p. 612a 20. rex Italia delere vult Hard. hiandum, Rob. hiantum, R. hiatum, Td. eius primum, d. adsultum, R'Td. ad saltum, R2r (Rob.) immissus, R (Rob.) immissum, Tdr. alvo, d.

$91. scincos, Rob. cincos, Rd. praecipuum, K. antidotis, Rd. antido

hanc scabendi dulcedinem quam maxume hiantis, in qua voluptate somno pressum conspicatus ichneumon per easdem faucis ut telum aliquod inmissus erodit alvom.

38. Similis crocodilo sed minor etiam ichneumone est in 91 Nilo natus scincos, contra venena praecipuus antidotis, item ad inflammandam virorum venerem. Verum in crocodilo maior erat pestis quam ut uno esset eius hoste natura contenta. Itaque et delphini inmeantes Nilo, quorum dorso tamquam ad hunc usum cultellata inest spina, abigentes eos praeda ac velut in suo tantum amne regnantis, alioquin inpares viribus ipsi astu interimunt; callent enim in hoc cuncta animalia sciuntque non sua modo commoda verum et hostium adversa, norunt sua tela, norunt occasiones partisque dissidentium inbellis. In ventre mollis est tenuisque 92 cutis crocodilo; ideo se ut territi mergunt delphini subeuntesque alvom illa secant spina. Quin et gens hominum est huic beluae adversa in ipso Nilo a Tentyri insula in qua habitat appellata. Mensura eorum parva, sed praesentia animi in hoc tantum usu mira. Terribilis haec contra fugientis belua est, fugax contra sequentis; adversum ire soli hi audent; quin et flumini innatant dorsoque equitantium modo inpo- 93 siti, hiantibus resupino capite ad morsum addita in os clava, a dextra ac laeva tenentes extrema eius utrimque ut frenis in terram agunt captivos ac voce etiam sola territos cogunt

[ocr errors]

tus, Rob. P. antidotum, K. idem, T. et idem, r. ad, d. et, R. maior erat, Rob. maiores ad, R'. maior est, R2T. maior est hac, d. hoste, R2 (Rob.) hostes, R'. hostis, d. tamquam, Rob. tamquanā, R. tamanum, d. spina, Hard. R2. pina, R'. pinna, dB. penna, K (Rob.) praeda, d. praedam, R (Rob.) alioquin, Rd (Rob.) alioqui, Br. intermoto, R. norunt sua occasiones, R (Rob.) norunt suae occasionis tela norunt, Td. inbellis, R. in bellis, OTKd. inbelles, Rob. imbelles, Br.

[ocr errors]
[ocr errors]

§ 92. illa, Rd (Rob.) mollem, K. Haec omnia Plin. sumpsisse videtur ex Senec. nat. qu. 4, 2. pinna vel penna, Rondelet. de piscibus p. 325. genus -adversum, Pint. adversa, Rob. adversa est, R (ubi supra hominum est scriptum.) adversa. Est, Td. a Tentyri, ita nos scripsimus. ad intyri, R. at in tyri, d'. et in tyri, d2. a Tintyri, O. e Tintyri, T. et in tiro, Rob. et a Tentyra, r. Tentyrii, Merula. Tentyritae ab, Barbar. By, coll. Meinek. ad Stephan. Byz. p. 616, 16. Tentyris, Salmas. exerc. p. 317. b. E. De praepositione a v. ad 35, 86. habitant, 0. homini, R. hominum, Tdr (Rob.) in, om. B. tanto ausu, Salmas. visu ira, d. fugientes, Rd. fugaces, Rob. B. sequentes, Dalec. serpentes, RT dr (Rob.) insequentes, Br. adversum, R. sed adversum, d (Rob.) By.

[ocr errors]
[ocr errors]

--

a dextra, @Tdr

§ 93. quin et, r (Rob.) Qui et, Rd. Quin etiam, ßr. (Rob.) addextra, R. dextra, By. terra, d. a voce, r (Rob.)

PLIN. II.

7

evomere recentia corpora ad sepulturam. Itaque uni ei in- 94 sulae crocodili non adnant olfactuque eius generis hominum ut Psyllorum serpentes fugantur. Hebetes oculos hoc animal dicitur habere in aqua, extra acerrimi visus, quattuorque menses hiemis semper inedia transmittere in specu. Quidam hoc unum quamdiu vivat crescere arbitrantur; vivit autem longo tempore.

39. Maior altitudine in eodem Nilo belua hippopotamus 95 editur, ungulis binis quales bubus, dorso equi et iuba et hinnitu, rostro resimo, cauda et dentibus aprorum aduncis sed minus noxiis, tergoris ad scuta galeasque inpenetrabilis praeterquam si umore madeant. Depascitur segetes destinatione ante, ut ferunt, determinatas in diem et ex agro ferentibus vestigiis, ne quae revertenti insidiae conparentur.

XXVI. 40. Primus eum et quinque crocodilos Romae 96 aedilitatis suae ludis M. Scaurus temporario euripo ostendit. Hippopotamus in quadam medendi parte etiam magister exstitit; adsidua namque satietate obesus exit in litus recentis harundinum caesuras speculatum atque ubi acutissimam videt stirpem inprimens corpus venam quandam in crure volnerat atque ita profluvio sanguinis morbidum alias corpus exonerat et plagam limo rursus obducit.

XXVII. 41. Simile quiddam et volucris in eadem Aegypto 97 evomes, R.

§ 94. uni ei, Rob. unici, Rd. crocodili, Rob. crocodillo, Rd. adnant, 0. donant, R. domant, d. annatant, Rob. Br. olfactuque, Rob. factuque, Rd. semper inedia, Rd (Rob.) inedia semper, By. transmittere, Rob. tramiaeter, R. tramite heret, d (in rasura.) Quidam, vid. Aristot. hist. anim. 5, 33. p. 558 20. 23.

hi...

-

§ 95. hippopotami seditur, R. Ceterum v. Aristot. 1. 1. 2, 7. p. 502 9. et Solin. 32, 30. binis, ROTdr. bifidis, B. cauda torta et, K. Vid. Salmas. exerc. p. 323. a. G. noxius, . tergore impenetrabili, r. madeant, RTd. madeat, By. Depascit, Td. ut ferunt, R2d. auferunt, dem, Salmas. 1. 1. p. 324. a. F. fallentibus, Massar. ad 9, 12. aliquae, O. componant, d'.

-

--

R'.

indi.

recentes, Rob. recenti, ROTd (libri

[ocr errors]

§ 96. exstitit, Rd. existit, Or (Rob.) plerique ap. Salmas. exerc. p. 324. b. A.) caesuras, R (Rob.) caesura, Td (libri Salmas.) speculatum, ROTd. speculatus, Rob. ß. acutissimam, Red (optimi Leidd. et Voss. ap. Oudend. ad Appul. met. p. 566., Rob.) acutissimum, TB. vidit, O. stipitem, Td K. crure, R. eruce, d'. eruve, d2. cute, r (Rob.) profluo, Rob. $97. se perluens, Rob. se proluens, K. semper luens, RT d. multis, ᎡᎾ dr (Rob.) a mutis, P. a multis, y. At quaenam sunt illa multa animalia, quae haec sola repererunt; excidit aliquid et Plin. videtur scripsisse: nec haec sola, immo multa multis anim., quorum infra exempla adduntur. mollà dè zai tãv äàìæv

« AnteriorContinua »