Imatges de pàgina
PDF
EPUB

millimus; et in Borysthene memoratur praecipua magnitudo, nullis ossibus spinisve intersitis, carne praedulci. In Gange 46 Indiae platanistas vocant rostro delphini et cauda, magnitudine autem xvi cubitorum; in eodem esse Statius Sebosus haud modico miraculo adfert vermis branchiis binis, LX cubitorum, caeruleos, qui nomen a facie traxerunt; his tantas esse viris ut elephantos ad potus venientis mordicus conprehensa manu eorum abstrahant.

18. Thynni mares sub ventre non habent pinnam; intrant 47 e magno mari pontum verno tempore gregatim nec alibi fetificant. Cordyla appellatur partus qui fetas redeuntis in mare autumno comitatur; limosae vere aut e luto pelamydes incipiunt vocari et cum annuum excessere tempus thynni. Hi membratim caesi cervice et abdomine conmen- 48 dantur atque clidio recenti dumtaxat et tum quoque gravi ructu; cetera parte plenis pulpamentis sale adservantur. Melandrya vocantur quercus assulis similia; vilissima ex his quae caudae proxuma, quia pingui carent, probatissima quae faucibus; at in alio pisce circa caudam exercitatissima. Pelamydes in apolectos particulatimque consectae in genera cybiorum dispertiuntur.

19. Piscium genus omne praecipua celeritate adulescit, 49 maxume in ponto; causa multitudo amnium dulcis inferentium aquas. Amiam vocant, cuius incrementum singulis

Borysthene, v. Mel. II. 1, 6. et Solin. 15, 1.

§ 46. caudam, R. in eodem, v. Solin. 52, 41. — XVI, RO. XV, dẞy. LX, Rd. sex, Gesner. hist. anim. 4, 1028., Salmas., Hard. potus, ROTd. potum, By.

-

morsu, d.

§ 47. appellatur, Rd. appellantur, 7. Quae de thynnis narrat Plin., ea maximam partem hausta sunt ex Aristot. hist. anim. 6, 17. p. 571 a 7. 8, 13. p. 598a 26. et 5, 9. 10. comitatur, R. comitantur, dr. — vere, Pint. et Gesner. hist. anim. 4, 974. vero, RTdẞy. Collatis verbis Aristot. hist. anim. 6, 17. p. 5718 19. εἰσπλέουσι δὲ (αἱ σκορδύλαι) τοῦ ἔαρος ἤδη οὖσαι πηλαμύδες apparet ad sensum recte restitutum esse vere; ob totum tamen orationis habitum et codicum consensum malim legere: limosae vero aut e l. pel. incipiunt verno vocari, quae vox, praesertim si vo scripta erat, facillime litteris sequentibus absorberi potuit; verno autem absolute pro verno tempore saepe dixit Plin.; v. 2, 81. 11, 71. 17, 113. 135. 18, 147. 19, 37. 95. 129. 148. 22, 95. aut e, ᎡᏫ Ꭲ d. a, 3.

§ 48. Hi membratim rel.; hausta haec sunt e Xenocrate de alim. aquat. 35. atque, Rd. at, T. Schneider. ind. scriptt. rei rust. p. 284. verba atque clidio ut suppositicia delet. ruptu, R. rupta, d. vocantur, RT d. vocantur caesis, quercus, ROTd." quernis, B. similia, Rd. simillima, ßr.

βγ.

exerci

diebus intellegitur. Cum thynnis haec et pelamydes in pontum ad dulciora pabula intrant gregatim suis quaeque ducibus, et primi omnium scombri quibus est in aqua sulphureus color, extra qui ceteris. Hispaniae cetarias hi replent thynnis non conmeantibus.

20. Sed in pontum nulla intrat bestia piscibus malefica 50 praeter vitulos et parvos delphinos. Thynni dextera ripa intrant, exeunt laeva; id accidere existumatur, quia dextro oculo plus cernant, utroque natura hebeti.. Est in euripo Thracii Bospori quo Propontis Euxino iungitur, in ipsis Europam Asiamque separantis freti angustiis, saxum miri candoris a vado ad summa perlucens, iuxta Chalcedonem in latere Asiae. Huius adspectu repente territi semper adversum Byzantii promontorium ex ea causa appellatum aurei cornus praecipiti petunt agmine; itaque omnis captura By- 51 zantii est magna Chalcedonis paenuria м passibus medii interfluentis euripi. Opperiuntur autem aquilonis flatum ut secundo fluctu exeant e ponto, nec nisi intrantes portum Byzanti capiuntur; bruma non vagantur; ubicumque deprehensi usque ad aequinoctium, ibi hibernant. Iidem saepe navigia velis euntia comitantes mira quadam dulcedine per aliquot horarum spatia et passuum milia a gubernaculis spectantur, ne tridente quidem in eos saepius iacto territi; quidam eos qui hoc e thynnis faciant pompilos vocant.

tatissima, ROTd. exercitissima, ẞ, quod praefert Gesner. hist. anim. 4, 974. apolectos, codd. Barbari. apelectos, Rd. — cybiorum, Rd (codd. Barbari.) ciborum, Tr. dispertiuntur, R. dispartiuntur, dßy.

[ocr errors]

§ 49. omne genus, d. multitudinis, d. haec, Rd. hac, K. hae, B. R. cum suis, der. et in, Rd.

raro, r.

§ 50. dextera, R. dextra, dẞy. tracidi, Rd. separatis, Rd1.

-

colos, d. aquis, K.

his, K.

suis,

non

hebeti, Rd. hebete, Br. ea ripa, d. litore, codd. Massar. adversum, Barbar.

R. adversus, dr. aurei cornus, Red (omnes codd. ap. Salmas. exerc. p. 116. a. B.) aureicorneus, T. auricornu, B. chrysoceras, Pint. K.

M,

§ 51. est magna, R. magna est, d. Chalcedoniis, K. Chalcedone, r. Rør (codd. ap. Surit. ad Anton. itiner. p. 139.) in, d. DC, K (codd. Massar.) D, Barbar. B. passibus, Rd. passuum, B. medio interfluente euripo, K. portum, Lips. ad Tac. ann. 12, 63. pontum, Rdß. - Byzanti, R (cum rasura.) Byzanti, B. Byzantium, Tdy. ubicumque, Rd2. ubicum, d1. ubi eum, O. Ibidem, T. aliquid, R. spectantur, R. spectatur, d. non separantur, K. ne territi, d. nec territi, R2. Om. R1. e thynnis, Barbar. R. ut thynni, Td (ut in rasura.) faciunt, d. pomphilos, codd. Massar.

[ocr errors]

[ocr errors]

Multi in Propontide aestivant, pontum non intrant; item 52 soleae cum rhombi intrent, nec saepia est cum lolligo reperiatur; saxatilium turdus et merula desunt sicut conchylia cum ostreae abundent. Omnia autem hibernant in Aegaeo; intrantium pontum soli non remeant trichiae Graecis enim in plerisque nominibus uti par erit, quando aliis atque aliis eosdem diversi appellavere tractus; sed hi soli in Histrum 53 amnem subeunt et ex eo subterraneis eius venis in Hadriaticum mare defluunt; itaque et illic descendentes nec umquam subeuntes e mari visuntur. Thynnorum captura est a vergiliarum exortu ad arcturi occasum; reliquo tempore hiberno latent in gurgitibus imis nisi tepore aliquo evocati aut pleniluniis; pinguescunt et in tantum ut dehiscant. Vita longissima his bienni.

21. Animal est parvom, scorpionis effigie, aranei ma- 54 gnitudine. Hoc se et thynno et ei qui gladius vocatur crebro delphini magnitudinem excedenti sub pinna adfigit aculeo tantoque infestat dolore ut in navis saepenumero exsiliant, quod et alias faciunt aliorum vim timentes, mugiles maxume tam praecipuae velocitatis ut transversa navigia interim superiactent.

XVI. 22. Sunt et in hac parte naturae auguria, sunt et 55 piscibus praescita. Siculo bello ambulante in litore Augusto piscis e mari ad pedes eius exsilivit, quo argumento vates

[blocks in formation]

§ 52. aestuant, Rod. non, omitt. Td. eum, d. intrant, d. non, r. iolligo, R. undent om. d'. aliis atque aliis, Rd. aliis, B.

[ocr errors]
[blocks in formation]

reperiant, R. sicut_abeiusdem, R.

§ 53. in, Redr. Omitt. Br.. Histrum, Rd. Instrum, Or. Istrum, Tẞy.. amnem, r. mare, ROTd. et ex eo, Or. et eo, d. ex eo, Rẞr. e mari, non Adriatico, uti Hard. interpretatur, sed ex interno sive mari proprie sic dicto. in mari, K. capturae a, d. plenilunis, R. plenilunio, Td. et, omitt. Td. bienni, R'd. biennium, R2. biennio, Br.

[ocr errors]

-

§ 54. Animalium, R. V. Aristot. hist. anim. 8, 19. p. 602a 25. se, om. Pint. r. et hicno, R. echino, d. ei qui, R. equi, d. afficit, Td. aculeum, Pint.

[ocr errors]

[ocr errors]

ut in, Barbar. ut, Rd. om. r. superiactant, R. superiacta't, d.

magnitudine, Rd. faciant, d. vim,

§ 55. Sunt et auguria, R2. Omitt. R1OTd. sunt praescita, Rd (codd. Gel.) sunt et piscibus praescita in hac parte naturae auguria, Sr. Consentiunt Ambr. I. II., nisi quod naturae omitt. ei/////, d. exsilivit, d. exsil. luit, R. exsiliit, Br. V. Drakenb. ad Liv. II. 10, 11. et Haas. ad Reisig. scholl. grammat. Lat. p. 252. respondere, ROTKdr. spondere, B. adoptante, RTK dr. adoptato, B. repudiato Sexto Pompeio, Ambr. I. Sexto Pompeio repudiato, Ambr. II. gloria repudiato sub, r. illo tempore, d.

respondere Neptunum patrem adoptante tum sibi Sexto Pompeio tanta erat navalis rei gloria sub pedibus Caesaris futuros qui maria tempore illo tenerent.

23. Piscium feminae maiores quam mares; in quodam 56 genere omnino non sunt mares sicut in erythinis et channis; omnes enim ovis gravidae capiuntur. Vagantur gregatim fere cuiusque generis squamosi; capiuntur ante solis ortum; tum maxume piscium fallitur visus. Noctibus quies, et inlustribus aeque quam die cernunt. Aiunt et si teratur gurges interesse capturae, itaque pluris secundo tractu capi quam primo. Gustu olei maxume, dein modicis imbribus gaudent alunturque. Quippe et harundines quamvis in palude prognatae non tamen sine imbre adulescunt, et alias ubicumque pisces in eadem aqua adsidui si non adfluat exanimantur.

24. Praegelidam hiemem omnes sentiunt sed maxume 57 qui lapidem in capite habere existumantur, ut lupi, chromis, sciaena, phagri. Cum asperae hiemes fuere multi caeci capiuntur; itaque his mensibus iacent speluncis conditi, sicut in genere terrestrium retulimus, maxume hippurus et coracini hieme non capti praeterquam statis diebus paucis et iisdem semper, item murena et orphus, conger, percae et saxatiles omnes. Terra quidem hoc est vado maris excavato condi per hiemes torpedinem, psettam, soleam tradunt.

1

Ca

$56. Piscium-mares, v. Aristot. hist. anim. 5, 5. p. 540b 15. erythinis et channis, &pupívov zal závyys, Aristot. hist. anim. 6, 13. p. 567a 27. erosthinis, R. arasthinis, O. arastinis, Td. Ceterum ego channis rescripsi, cum chanis habeant By; v. 32, 153. fere. Cuiusque generis squamo cap., r. piantur, R. tum, om. R. Ceterum v. Aristot. hist. anim. 8, 19. p. 602b 5. quies et, RTd. quidem, ß. Arut, R. teratur, Pint. RK. iteratur, d. iteretur, B. V. Aristot. hist. anim. 8, 15. p. 600a 7. iactu, Pint. K. Gustu rel., v. Aristot. hist. anim. 8, 19. init., ubi v. Schneider. p. 644. modicis, Massar. et Pint. prognata, R. prognata ne, d. R2. non tam eris sine imbre, d. nen eris sine mēbre, R'. adsuis, d. si non, ROTd. nisi, B. affluat, Ror. affluant, Td. appluat, Barbar. ß. tur, Td.

[ocr errors]

non

-

-

de im_imbre,

moriun

§ 57. chromis, v. Aristot. hist. anim. 8, 19. p. 601b 30. choromis, R. choramis, Td. cromes, codd. Massar. chromes, ßy. sciaena, v. Aristot. 1. 1. schiena, RO. schiaena, d. sciaenae, Br. — phagri, ita nos scripsimus coll. 32, 113. et Aristot. 1. 1. pagri, Rdßr. Cum asperae rel., v. Aristot. hist. anim. 8, 15. p. 599b 2. genere terrestrium, R. terr. gen., dßy.

[ocr errors]

coracini, RTd. coracinus, Kẞy.

[ocr errors]

et, om. d. item, Rd. Omitt. Br.

pyston, R. pieston, d. psittam, Barbar. B.

[blocks in formation]

retulimus 8, 126_135. statutis, R. aestatis, Td. excavato maris, d. psettam, Hard. soleam, Rd. soleamque, Pr.

25. Quidam rursus aestus inpatientia mediis fervoribus 58 sexagenis diebus latent, ut glaucus, aselli, auratae. Fluviatilium silurus caniculae exortu sideratur et alias semper fulgure sopitur; hoc et in mari accidere cyprino putant. Et alioqui totum mare sentit exortum eius sideris, quod maxume in Bosporo adparet; alga enim et pisces superferuntur, omnia ab imo versa.

XVII. 26. Mugilum natura ridetur in metu capite abs- 59 condito totos se occultari credentium. Iisdem tam incauta salacitas ut in Phoenice èt Narbonensi provincia coitus tempore e vivariis marem linia longinqua per os ad branchias religata emissum in mare eademque linia retractum feminae sequantur ad litus rursusque feminam mares partus tempore.

27. Apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser, 60 unus omnium squamis ad os versis, contra quam in nando meant, nullo nunc in honore est, quod quidem miror, cum sit rarus inventu. Quidam eum elopem vocant.

28. Postea praecipuam auctoritatem fuisse lupo et asellis 61 Nepos Cornelius et Laberius poeta mimorum tradidere. Luporum laudatissimi qui appellantur lanati a candore mollitiaque carnis. Asellorum duo genera, callariae minores et bacchi qui non nisi in alto capiuntur, ideo praelati prioribus; at in lupis in amne capti praeferuntur.

[ocr errors]

§ 58. Quaedam, R. sexagenis diebus, R. Omitt. Td. At v. Aristot. hist. anim. 8, 15. p. 599b 32. Fluviatilium, v. Aristot. hist. anim. 8, 20. init. semper, ROTd. semper per, Rigalt. ap. Salmas. exerc. p. 939. b. F. Om. ß. fulgure, Barbar. O (Rigalt.) fulgore, Tdr. fulgere, R. in mari, post Dalec. ut glossema damnat Beckmann. Beiträge 3, 421. cyprino, Barbar. Rd. cyprio, r. alioquin, B. alga, Hard. Salga, R. Sagala, Td. Algae, ß. omnia versa, R. omniaque versa, OTd. ab imo versa omnia, B.

[ocr errors]

in, omitt. Rd.

facili

--

§ 59. caput abscondit totam, Td. V. Aristot. hist. anim. 8, 2. p. 591b 3. credens, Td. tam incauta, R2d. tam intauta, R'. tamen tanta, Br. tas, ROTdr. V. Aristot. hist. anim. 5, 5. p. 541 a 19. om. d. matrem, R. brachia, R2. rancias, R'd. rursumque, d. § 60. piscium antiquos, Td. versus, Ambr. I. contra quam, RØd. contra aquam, Ambr. I. B. contraque, Ambr. II. in, Red. Omitt. Ambr. I. II. B. natando, r (Ambr. I.) meant, ROTd (Ambr. I.) meat, Salmas. e libris, Ambr. II. ß. nunc, RTd (codd. Rezz. et Macrob. Saturn. II. 12. sive III. 16.) Om. B. equidem, codd. Macrob.

§ 61. Nepos Cornelius, R. Cornelius Nepos, dßr. callariae, v. 32, 146. calliri, R. colliri, Td. coliri, 0. galariae, Gesner. enumerat. aquat. p. 31. bacchi, codd. Massar. brachi, ROTd. V. Gesner. hist. anim. 4, 92. 563. ideoque, K. at in, Rd. at e, K. at, B.

« AnteriorContinua »